Pismo hieratyczne i demotyczne

Strona powitalna » Dział: historia pisma » Pismo hieratyczne i demotyczne

Pismo hieratyczne

Pismo demotyczne

Pismo hieratyczne

Papirus z pismem hieratycznym

Jedną z form pisma ukształtowaną w starożytnym Egipcie ok. trzeciego tysiąclecia p.Chr. było pismo hieratyczne, które uważa się za uproszczoną formę pisma hieroglificznego. Owo uproszczenie polegało na ułatwieniu zapisu znaków, co w codziennym użytku było bardzo pomocne. Hieratyka używana była powszechnie, przede wszystkim jednak na potrzeby handlu. Stosowano w nim proste i pochyłe znaki, stąd nazywa się je także kursywą.

Pismo hieratyczne utrwalano najczęściej na zwojach i arkuszach papirusowych oraz ostrakonach. Stosowano do tego pędzelek z trzciny i „czarnego tuszu”. Pismo to dominowało do przez dwa i pół tysiąca lat, dopiero ok. 600 r. p.Chr. zostało wyparte przez inną kursywę - demotykę. Od tego okresu używano go jedynie do tekstów o charakterze religijnym, stąd wzięła się nazwa pisma hieratika (zapis kapłański). Najpóźniejsze dokumenty hieratyczne pochodzą z III w. n.e.. Hieratyka była zapisywana w układzie pionowym lub poziomym (od okresu XII dynastii) w kierunku od prawej do lewej.

Pismo demotyczne

Karta papirusu z pismem demotycznym

Pismo demotyczne (demotika ozn. grec. ludowe) ukształtowało się w VII w. p.Chr., stopniowo wypierając pismo hieratyczne. Było ono jeszcze bardziej uproszczone w stosunku do porzednika. Nie miało charakteru ikonicznego, stosowano w nim mnóstwo skrótów, ligatur i nietypowych cech ortograficznych, które uniemożliwiają zestawienie go z hieroglifami. Demotyką pisano również horyzontalnie z prawej do lewej. Tak jak poprzednika, zapisywano demotykę na ostrakonach (rys. z lewej) i papirusach, później na stelach kamiennych do napisów nagrobnych. Dokumenty demotyczne to głównie pisma o treści prawniczej, administracyjnej i handlowej. Od Okresu Ptolemejskiego stosowano ją również do tekstów literackich, naukowych i religijnych. Pisząc używano kalamusa (trzcinowego pióra) a wcześniej pędzelka.

Najbardziej znanym przykładem zastosowania pisma demotycznego jest Kamień z Rosetty. Demotyka jest jednym z trzech charakterów pisma wyrytych w sławnym kamieniu obok hieratyki i alfabetu greckiego.

Powrót do strony: EGIPT | Narzędzia egipskiego skryby | Pismo koptyjskie | Pismo greckie | Pismo łacińskie