Strona powitalna >> Historia książki >> Historia kodeksu |
![]() |
||
Pierwowzorem kodeksu były wiązki tabliczek drewnianych zwanych przez Rzymian caudex (kloc drzewny).
Zamiast zwijać kartkę wystarczało ją przełamać i złożyć. Kilka lub kilkanaście takich przełamanych kart poskładanych jedna w drugą tworzyło pierwsze kodeksy.
W drugiej połowie I w. n.e. kodeks stał się ważnym elementem rozpowszechniania literatury wśród biedniejszej warstwy społeczeństwa, podczas gdy zwój papirusowy był nadal faworyzowany przez zamożnych kolekcjonerów. W V w. p.n.e. kodeks zyskał przwagę nad zwojem. Zdecydowały o tym: niska cena i poręczność kodeksu. Najpierw wykorzystywali go prawnicy w codziennej pracy, potem stał się głównym nośnikiem literatury chrześcijańskiej. Zwój stosowano jeszcze w IV w. n.e. utrwalając na nim głównie literaturę świecką. Najstarsze kodeksy pergaminowe jakie przetrwały do naszych czasów pochodzą z IV w. n.e. Kodeksy dzieliły się na jednoskładkowe i wieloskładkowe. Jednoskładkowe, gdy jedną kartę wkładano w drugą, wieloskładkowe, tzn. całość kodeksu dzielono na szereg składek złożonych z dwóch lub więcej kart. Kodeksy jednoskładkowe były mniej poręczne od wieloskładkowych, przy większej liczbie kart nie zamykały się, a karty zewnętrzne musiały być szersze niż wewnętrzne aby zachować równy brzeg. Taką budowę posiada większość koptyjskich i greckich kodeksów papirusowych. W pierwszych kodeksach stosunek szerokości karty do jej wysokości wynosił 1:1 (czyli strona była kwadratowa), od V w. przeważa stosunek 2:3 (np. kodeks Menandra) | ||
Zabytki
| ||
Dział: historia książki |
Bizancjum |
Książka w Polsce |
Grecja
| Rzym | Papirus |
Papier | Pergamin
Projekt © Stanisław Skórka w oparciu o Literaturę
Wirtualna Historia Książki i Bibliotek. Kraków 1997-2007 Statystyka |